Kat.nl | Thuis en elders zorgen voor een kat
Introductie
Een kat weet instinctief vrij goed wat zijn natuurlijke fysieke limieten zijn en kan, door aangeleerd gedrag en met behulp van de nodige oefening, potentieel gevaarlijke situaties inschatten en zo nodig uit de weg gaan. Een verstandige katteneigenaar probeert dan ook een balans te houden tussen zijn kat vrijheid te gunnen en zijn kat te beschermen tegen eventuele gevaren.
Het territorium van je kat
Als je in een appartement leeft of in een drukke stadsomgeving, of als je kat een kostbare raskat is, dan is het zeer verdedigbaar, en voor de meeste katten ook aanvaardbaar, om je kat (vrijwel) altijd binnenshuis te houden. Zeker als je je kat goed voert, dan hoeft hij niet naar buiten om daar te jagen op prooidieren om in zijn voedingsbehoeften te voorzien. Anders dan bij een hond, hoeft een kat ook geen lichaamsbeweging buitenshuis te krijgen, mits je je kat maar voorziet van voldoende uitdagingen en kattenspeeltjes binnenshuis. Zelf spelen (en de jacht nabootsen) met je kat werkt ook erg goed. Ondanks dat katten van nature dieren zijn die 's nachts jagen, is het toch aan te bevelen om je kat juist 's nachts niet naar buiten te laten. Train je kat om op een bepaalde tijd weer binnen te zijn en sluit dan de deur of het kattenluik. Zorg er wel voor dat de kat ook binnen zijn behoefte kan doen door een goede kattenbak neer te zetten. Als je je kat naar buiten laat, dan is het verstandig je kat te laten steriliseren/castreren. Zo verdwijnt de behoefte om dagelijks rond te zwerven en is de kans kleiner dat de kat terechtkomt in gevaarlijke (verkeers)situaties, het gevecht aangaat met soortgenoten of zelfs infecties oploopt. Een ongecastreerde kater kan een territorium hebben tot wel tien kilometer gerekend vanaf het huis, terwijl een gecastreerde kater gemiddeld nog maar de behoefte voelt om een gebied met een straal van 200 meter als territorium te zien.
Gevaren voor je kat binnenshuis
Ook een kat die altijd binnenshuis leeft, wordt zo nu en dan blootgesteld aan gevaren. Kittens moeten logischerwijs beter beschermd worden dan volwassen katten. Als je in een hoog gebouw woont, dan doe je er zeer verstandig aan om netten te spannen op het balkon en een hor (gaas) te plaatsen bij vensters die je frequent wenst te openen. De warmte, geuren en bewegingen van wasmachines en wasdrogers trekken de aandacht van veel katten. Kijk daarom altijd in deze machines voordat je deze aanzet, want je kat zou er zomaar in kunnen liggen. Ook een koelkast vol met etenswaren is een gevaar. Je kat kan ongezien in de koelkast, of erger: in de vriezer, springen. Vaker komt het voor dat katten zich verbranden aan hete potten en pannen als zij trachten een lekkernij te bemachtigen. Pas ook op met elektrische kabels, want katten zullen hier graag mee willen spelen. Probeer kabels daarom zoveel mogelijk weg te werken, bijvoorbeeld onder de vloerbedekking. Katten vinden dozen vrij interessant, maar let op dat ze zich niet bezeren aan nietjes en dergelijke. Een kat kan zich ook verslikken in objecten zoals elastiekjes. Het moge duidelijk zijn dat dit lang niet alle gevaren zijn, dus gebruik altijd je verstand als je een kat in huis neemt.
Toegang tot de buitenwereld: het kattenluik
Niet lang geleden stuurden mensen hun katten 's avonds naar buiten zodat zij in de nachtelijke uren muizen konden vangen en de kat zijn behoefte niet binnen op de grond zou doen. In moderne tijden, waarin muizenplagen niet meer zozeer aan de orde zijn en er kattenbakken bestaan, is het leven van de kat meer in overeenstemming gebracht met dat van zijn menselijke huisgenoten. Veel niet-raskatten mogen (overdag) naar buiten. Sommige katten zien enkel de achtertuin als hun territorium. Andere katten gaan wat verder en leren enigszins omgaan met het verkeer. Toch bestaan er diverse gevaren en is het, zoals eerder beschreven, goed om het zwerfgedrag van je kat zo nodig in te perken. Een kattenluik is hiervoor een geschikt middel. Een kattenluik is een in een binnen- of buitendeur gemonteerd luikje ter grootte van een kat. Een kat zal het kattenluik snel met vertrouwen leren te gebruiken. Het luik valt normaliter, nadat de kat erdoor is gegaan, vanzelf weer dicht. Als het luik doorzichtig is, dan kan de kat er ook door naar buiten kijken, voordat hij beslist naar buiten te gaan. Een nadeel van de meeste kattenluiken is dat ook de katten van de buren gebruik kunnen maken van het kattenluik. Deze staan dan wellicht ineens uit de voedingsbak van jouw eigen kat te eten in de keuken. Om deze reden komen er steeds meer kattenluiken op de markt met identificatiesystemen, zodat alleen je eigen kat naar binnen kan. Ook kunnen veel kattenluiken op slot gedaan worden, zodat je de tijden waarop je kat gebruik kan maken van het kattenluik kunt reguleren. Sommige katten durven niet zo goed gebruik te maken van een kattenluik. Oefen uitgebreid met deze katten, waarbij je de kat met een vriendelijke stem aanmoedigt en eventueel lokt of beloont met een lekkernij.
Je kat in de tuin
Een kattenleven binnenshuis kan aangevuld worden met toegang tot een afgeschermd deel van je tuin, zodat je kat veilig de frisse lucht in kan als hij dat wenst. Je kunt dit gebied begrenzen met gaas. Ook is het mogelijk om een schuurtje of een heus kattenverblijf (een kattenren) in je tuin te zetten, al dan niet als verlenging van je huis. Een kat die in een tuin speelt is een wonderbaarlijk gezicht, maar pas op voor de gevaren die een tuin kent. De vijver is zo'n gevaar. Je kat wordt mogelijk aangetrokken door het (stromende) water en door de vissen die er in de vijver zwemmen. Katten kunnen weliswaar zwemmen, maar toch verdrinken er veel katten in een vijver. Dek een vijver daarom af met fijn gaas of zorg ervoor dat de kat er niet in de buurt kan komen. Katten komen altijd op hun pootjes terecht, althans dat zegt men. Dit is echter niet helemaal waar. Als een kat in een boom geklommen is, dan gaat hij vaak zo op in zijn exploratiedrang of in de jacht, dat hij zich toch lelijk kan bezeren als hij plotseling valt, zeker als hij hoger dan vier meter in de boom zat en op een ongelijke ondergrond terechtkomt. Een ander bekend gevaar is dat de kat op een tak klimt waar hij niet meer kan keren. Niet zelden moet de brandweer er dan aan te pas komen om de kat uit de boom te halen. Ook gevaarlijk is het als een kat zichzelf opsluit, bijvoorbeeld in (een deel van) de schuur. Bovendien kan een kat zichzelf vergiftigen. Zorg er daarom voor dat je schoonmaakmiddelen en (andere) chemische middelen veilig in kasten hebt staan. De vuistregel is als volgt: als er op het product staat dat het uit de buurt van kinderen gehouden moet worden, dan moet je het ook niet bij je kat in de buurt laten komen. Verwijder onkruid liever niet met chemische middelen. Pas ook op met middelen om ongedierte te verwijderen, niet alleen voor de directe maar ook voor de indirecte vergiftigingsrisico's. Je kat zou zomaar een vogel kunnen vangen en opeten die een slak heeft gegeten die dood is gegaan doordat hij slakkengif heeft gegeten. Katten eten gras om haarballen makkelijker uit te kunnen braken. Maar katten nemen ook wel eens een hapje van een giftige plant. Dus pas op! Naast het directe vergiftigingsrisico, bestaat ook hier het risico van indirecte vergiftiging, als een prooidier van een voor een kat giftige plant heeft gegeten. Tot slot, kijk altijd onder je auto voordat je wegrijdt, want katten worden vaak aangetrokken door de beschutting van een geparkeerde auto.
De kattenoppas en het kattenpension
De meeste katten vinden het prettiger om thuis te blijven als hun eigenaar ergens naartoe gaat, en je kunt vandaag de dag meestal eenvoudig een bevriende of een professionele kattenoppas regelen. Zorg ervoor dat je kattenoppas je kat en zijn gewoonten voldoende kent en dat deze persoon toegang heeft tot alle vertrekken waar je kat kan komen. Je zou je kat ook naar een kattenpension kunnen brengen. Check in dit geval tijdig hoe de tijdelijke leefomstandigheden van je kat er dan uit komen te zien. Zijn er individuele en/of gezamenlijke verblijven? Zijn deze binnen en/of buiten? Zijn de verblijven schoon en worden voedingsbakken grondig gereinigd voordat je kat komt? Zijn de mensen die bij het pension werken echte kattenliefhebbers? Wat gebeurt er in geval van ziekte? Et cetera.
Op reis met je kat
Als je van plan bent om je kat vaker mee te nemen op reis, bijvoorbeeld naar kattenshows, dan is het verstandig om je kat al als kitten te laten wennen aan zijn draagmand of draagkooi, aan geluiden en aan regelmatig reizen. Omdat reizen voor katten altijd gepaard gaat met stress, is het goed om de draagmand of draagkooi zo comfortabel mogelijk in te trachten te richten. Zet ook een kleine, geimproviseerde kattenbak in de mand of kooi als het een langere reis betreft. Een drachtige of zogende kat kan beter niet vervoerd worden. Ga je met de auto, zet de kat dan op de achterbank van de auto. De achterbank is veiliger en rustiger voor de kat. Zorg er altijd voor dat de kat voldoende zuurstof krijgt. Ga je met de bus, vergewis jezelf er dan van dat je je kat mee mag nemen en dat je geen extra vergoeding hoeft te betalen. De regels hiervoor zijn niet bij iedere maatschappij hetzelfde. Ga je met de trein (met de NS) en past je kat in een tas of mand, of kan hij op schoot gehouden worden, dan mag hij gratis mee. Ga je met een schip of met het vliegtuig op reis, dan is het zaak om van tevoren contact op te nemen met de maatschappij om vast te stellen welke specifieke regels er gelden. Als het toegestaan is om je kat mee te nemen, dan zal deze bij sommige maatschappijen in een speciale bagageruimte met andere dieren worden geplaatst. Er zijn echter ook maatschappijen waarbij je je kat bij je zitplaats mag houden.
Over de landsgrens met een kat
Niet alleen professionele cattery-houders exporteren (ras)katten naar andere landen, maar ook gewone kattenliefhebbers gaan met hun kat over de grens, bijvoorbeeld als zij op vakantie gaan, als zij emigreren in verband met hun baan of pensioen of om gezondheidsredenen. Het is essentieel om in een dergelijk geval tijdig contact op te nemen met het departement (ministerie) dat hierover gaat in het land waar je heen wenst te gaan om navraag te doen over welke wetten en regels er van toepassing zijn. In veel gevallen zal de kat een maand van tevoren een of meerdere verplichte inentingen moeten krijgen, bijvoorbeeld tegen rabiës (hondsdolheid). In sommige landen moet de kat een tijd in quarantaine blijven. Soms duurt deze fase wel een halfjaar. Zo'n quarantaine-periode kan zeer grote gevolgen hebben voor het karakter en de gezondheid van je kat, dus er mag niet te lichtvaardig over gedacht worden.
